Varkensstallen rotten weg door luchtwasser
ALMELO - Het zijn de ‘roots’ van Jan Waayer, de bouw van stalinrichtingen met zijn bedrijf JW Espo in Almelo, maar tegenwoordig is JW Espo veel meer dan dat. Naast stallenbouw is JW Espo ook specialist in naam en faam in ventilatie van stallen en superieure installatietechniek. Maar Jan Waayer doet meer, veel meer. Hij is tevens de ontdekker en verbeteraar van biologische luchtfilters voor de agrarische sector en draait voor het ontwerp van een bedrijfswoning voor de agrariër ook zijn hand niet om.
Over de biologische luchtfilter zocht Waayer al vaker de publiciteit. Mest en dus zwavelzuur is een groot probleem voor bijvoorbeeld varkenshouders die vaak een verplichte dure luchtwasser hebben geïnstalleerd. Zo kwam Waayer in Limburg weer een schrijnend voorbeeld tegen. De boer in kwestie had vijf jaar geleden een nieuwe luchtwasser laten installeren in de geïsoleerde stal want de zwavelhoudende lucht mag niet zomaar naar buiten. Een van de voorschriften bij een verplichte mechanische gecombineerde luchtwasser is tevens het driemaandelijks vervangen van de luchtfilters. Wie het nalaat vanuit bezuinigingsdrift en misschien gedwongen door het lage rendement in de varkenshouderij is met zijn eigen ondergang bezig zo bleek ook nu weer.
Binnen vijf jaar was het gegalvaniseerde staal en en de elektrische installatie volledig verroest. Bovendien is het vervangen van die filters niet zonder risico voor eigen lijf en leden want daarvoor moet men wel in de luchtwassers kruipen die vol zitten met chemische middelen. Gevaarlijk ook vanwege de ammoniak e de zich ophopende fijnstof. Geen fijne klus, duur en gevaarlijk en bovendien giftig afvalwater voortbrengend waarvan volgens onderzoek van Wageningen University slechts enkele slokjes dodelijk kunnen zijn.
Jan Waayer trok al vaker van leer tegen Haagse politici als Helma Lodders en Erik Ziengs (VVD). Ij stelden reeds Kamervragen aan de minister over de gevaren en risico’s van de verplichte luchtwassers. Ook Europarlementariër Annie Schreijer-Pierik liet zich tijdens een werkbezoek aan JW Espo uitvoerig voorlichten over het door Waayer ontwikkelde biologische alternatief om ‘stalluchten’ veilig te filteren zonder gevaar voor mens en dier en zonder de vernielende werking van zwavelzuur op elektrische installaties en stalen stalspanten en hekwerken. Voor de boer in Limburg en ook andere collega’s i den lande is de schade niet te overzien, terwijl Waayer het veilige alternatief in huis heeft. Alleen mag hij het niet leveren, want de Rijksdienst voor Ondernemers houdt de oplossing van JW Espo nog steeds tegen. Waayer kan er met zijn hoofd niet bij maar geeft niet op. "Ik ben veel te eigenwijs om op te geven", zegt Waayer die met dit nieuwe voorbeeld in de hand niet alleen de publiciteit zoekt, maar ook de politici in Den Haag en Europarlementariër Schreijer-Pierik met dit nieuwe voorbeeld nog eens weer met de neus op de feiten wil drukken.
Biofilter met enzymen en houtsnippers
De biofilter is van Duitse origine en door Jan Waayer verder ontwikkeld. Afzuigers blazen de stallucht door de filter waarna de lucht verdeelt langzaam stijgt door een bed vol houtsnippers met speciale enzymen. Deze enzymen reduceren de stank (ammoniak) met 90 procent en de filters houden ook het fijnstof vast. In Dde Duitse agrarische sector mag de filter wel gebruikt worden. JW Espo zet de eigen verbeterde biofilter wel in sinds 2012 bij bijvoorbeeld VOPAK in de Rotterdamse haven om stank tegen te gaan en dat met succes.