Wikken en wegen - Rectorsvilla De Goede Herder

Een aantal weken geleden vroeg Tubantia ons in een poll om te kiezen: voor of tegen sloop van de rectorsvilla aan de Vriezenveenseweg. Een lauwe meerderheid koos voor behoud, maar het aantal reacties was niet denderend te noemen.
Jammer dat weinig mensen gereageerd hebben en dat men niet unaniem tegen sloop is. Waarom ik dit vind? Welnu, om het volgende.

Egbert Dierderik Kunst, één van de Rusluie die in Rusland goed geboerd had, kocht in 1860 een stuk grond, waarop hij voor z’n Russische vrouw Alexandra een villa bouwde. Dit vermoedelijk om haar heimwee naar het thuisland wat te verzachten.
Het huwelijk ging slecht en Alexandra ging uiteindelijk terug naar Rusland. Egbert verkocht de villa aan de Congregatie van O.L. Vrouw van Liefde te Münster.
Drie zusters vestigden in deze villa “Alexandra” instituut de Goede Herder, nadat ze vanwege de Meiwetten van Bismarck waren verdreven uit Münster. Door de grote opvangbehoefte werd er uitgebreid en in 1909 bouwde men aan de overzijde de rectorswoning op de plek waar tot dan een kleine boerenbehuizing stond met de naam het Nieuwhuis. Tijdens de bouw deed dit Nieuwhuis dienst als ‘stille kniepe’, een soort clandestiene drankgelegenheid voor de bouwvakkers.(bron: Waver ’t Vjenne, artikel Hans Holtmann.)
De laatste zin van dit artikel luidt: “Alle sporen uit het verleden zijn dan ook geheel uitgewist.”
Ziehier een stukje geschiedenis. Niets tastbaars is er over en het zou zo maar allemaal verzonnen kunnen zijn, ware het niet dat dit prachtige, hoge huis met z’n twee oude bomen ervoor nog een levende getuige uit die tijd is.
Je kunt het aan je kinderen laten zien en er iets over vertellen. De kans is groot dat ze het geloven, want het huis staat er nog en is bijzonder. Het helpt om de geschiedenis niet te vergeten en er misschien lering uit te trekken. Het is een bepaalde rijkdom van een stad, een soort opwaardering. Je hebt een mooi verhaal.

Zo had Almelo ooit een haven met mooie huizen er langs. Oh ja? Niets is er van over. Een fantasieloze bak met water voor de rechtbank. Verder alles weggevaagd. Geen tastbare getuige meer.
Volgens de gemeente is de villa aan de Vriezenveenseweg geen karakteristiek pand, ondanks onder andere de motieven van de Roermondse architect Pierre Cuypers, bouwer van het Rijksmuseum.
Oude panden maken emoties los. Vergelijk het maar even met een willekeurige Vinexwijk. Wanneer je alle oude panden weghaalt, haal je tegelijkertijd de ziel uit de stad. Deze is niet meer herkenbaar en karakteristiek. Het wordt een eenheidsworst en dan ben ik zeer benieuwd hoe je mensen uit de Randstad naar de 4.500 woningen van Waterrijk wilt lokken.
Dit nu is de afweging die we moeten maken en die kan toch niet zo moeilijk zijn. Een rijke historie met verhalen in een karakteristieke stad of meer, meer, meer van hetzelfde zonder ziel en verhaal.
Tactus tenslotte kan er weinig aan doen en valt ook niets te verwijten. Maar laat deze villa ongemoeid en bouw gewoon een leuk eigentijds ruim opvangcentrum op één van de vele gaten van Almelo. Je hebt ze voor het uitkiezen.

Anne Jan Teunis.

Fotoreportage (9 foto's)...